- Szczegóły
Niezaleźny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” – ogólnopolski związek zawodowy powstały w 1980 dla obrony praw pracowniczych, do 1989 również jeden z głównych ośrodków opozycji przeciw rządowi Polski Ludowej i komunizmowi. „Solidarność” powstała na bazie licznych komitetów strajkowych (w tym Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Gdańsku), które z czasem przekształciły się w komisje założycielskie Niezaleleżnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. NSZZ „Solidarność” został zarejestrowany 10 listopada 1980 przez Sąd Wojewódzki w Warszawie.
"Solidarność" - Borys Kozielski
1 lipca 1980 władze partii podjęły decyzję o podwyższeniu cen mięsa i wędlin. Już tego samego dnia, wybuchły strajki w WSK „PZL-Mielec”, w Zakładach Mechanicznych „URSUS” w Warszawie i w kilku innych przedsiębiorstwach w kraju. Wielką falę strajków rozpoczął 8 lipca protest w WSK PZL-Świdnik w Świdniku, określany mianem Świdnickiego Lipca, zakończony pierwszym w tamtym czasie pisemnym porozumieniem. Strajk w Świdniku dał impuls strajkom na Lubelszczyźnie, które trwały do 25 lipca.
W połowie sierpnia, w kontrolowanej przez partię prasie pojawiły się wzmianki o „przerwach w pracy w Gdańsku”. Cenzura zabraniała używania słowa „strajk” w oficjalnych przekazach, ale społeczeństwo orientowało się w sytuacji. Nawet po przerwaniu połączeń telefonicznych z Wybrzeżem Polacy byli na bieżąco informowani przez nadające z Monachium Radio Wolna Europa, które przekazywało im wiarygodne wiadomości z kraju. Rolę łączników spełniali ponadto kolejarze, pocztowcy i transportowcy. W rezultacie już 18 sierpnia w Stoczni Szczecińskiej wybuchł strajk, na którego czele stanął Marian Jurczyk. Do 21 sierpnia strajki rozlały się na cały kraj. Stanęła większość zakładów pracy w Gdańsku, Szczecinie i innych miastach Wybrzeża. Wydobycie wstrzymało szereg kopalni na Górnym Śląsku. Gdański MKS reprezentował pod koniec sierpnia ponad 600 przedsiębiorstw z całego kraju, zaś jastrzębski MKS - 56.
Protesty robotników w czerwcu 1956 i w grudniu 1970 władze stłumiły siłą. Tym razem było inaczej. Zasięg protestów z sierpnia 1980 roku był tak wielki, że partia została zmuszona do negocjacji. 21 sierpnia do Gdańska przybyła Komisja Rządowa z Mieczysławem Jagielskim, a do Szczecina z Kazimierzem Barcikowskim. 30 i 31 sierpnia oraz 3 i 11 września przedstawiciele komitetów strajkowych oraz rządzącej partii podpisali Porozumienia sierpniowe.
Na ich mocy 17 września w Gdańsku przedstawiciele robotników z całej Polski powołali do życia ogólnopolski Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”. Rezultatem podpisanych w Gdańsku, Szczecinie i Jastrzębiu porozumień było utworzenie – i w konsekwencji zarejestrowanie przez sąd – związku.
Źródło: Wikipedia
W najbliższych dniach, w całym kraju organizowane będą liczne uroczystości związane z kolejną rocznicą powstania Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność" i Porozumień sierpniowych.
- Szczegóły
20 sierpnia 1990 roku w Ursusie, miała miejsce jedna z najtragiczniejszych katastrof kolejowych w Polsce, w której zginęło 16 osób a kilkadziesiąt zostało rannych.
W tył pociągu pasażerskiego jadącego ze Szklarskiej Poręby, o 6:20 rano uderzył ekspres "Silesia" międzynarodowej relacji Praga – Warszawa. W wyniku najechania, ostatni wagon pociągu ze Szklarskiej Poręby został kompletnie zmiażdżony. Wypadek spowodowała usterka sygnalizacji urządzeń zabezpieczenia ruchu kolejowego.
Chociaż katastrofa w Ursusie jest jedną z większych na kolei w powojennej Polsce, nigdy jej nie upamiętniono. Tymczasem obelisk jest, chociażby w Szczekocinach (woj. śląskie), gdzie ponad dekadę temu w zderzeniu dwóch składów zginęło tyle samo osób co w Ursusie - 16.
Zapalić znicz, pomodlić się czy pogrążyć się w myślach można też przy podobnym obiekcie koło Otłoczyna (woj. kujawsko-pomorskie). Tam 42 lata temu śmierć poniosło 67 pasażerów i kolejarzy. Miejsce na głaz z tablicą znalazło się również w Jarostach (woj. łódzkie), gdzie do katastrofy doszło w 1962 roku. Wówczas zginęły 34 osoby.
W kraju, gdzie pomniki przypominają nawet o drobnych zdarzeniach, nikt nie uczcił ofiar kolejowej katastrofy sprzed trzech dekad.
W sprawie upamiętnienia katastrofy w Ursusie trwa przepychanka pomiędzy samorządem Ursusa a władzami PKP. Natomiast obok miejsca katastrofy wisi kartka, którą w 32. rocznicę katastrofy powiesiła kolejarka Pani Poliksena Anna Artecka.
- Chciałam, by o tej historii dowiedziało się więcej osób, żeby ludzie pamiętali. Brak jakiegokolwiek wspomnienia bardzo mocno kojarzy mi się z tuszowaniem kart historii i udawaniem, że nic takiego nie miało miejsca - wyjaśnia Poliksena Anna Artecka.
- Szczegóły
Święto Wojska Polskiego – Święto Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, obchodzone 15 sierpnia na pamiątkę zwycięskiej Bitwy Warszawskiej w 1920, stoczonej w czasie wojny polsko-bolszewickiej. Wprowadzone ustawą Sejmu z 30 lipca 1992 r. (Dz.U. z 1992 r. Nr 60, poz. 303), obowiązujące od 13 sierpnia 1992.
Wojsko Polskie od początku uzyskania niepodległościi przez państwo polskie w 1918 roku w znakach, nazwach, ceremoniale i wewnętrznej strukturze podkreślało swój historyczny rodowód i swoje tradycje, rozumiane jako trwanie państwa oraz ciągłość istnienia jego zbrojnego ramienia.
Kultywowanie tradycji oręża polskiego było jednym z istotnych czynników integrujących armię oraz umacniało jego więzi ze społeczeństwem. Szczególnym tego przykładem były święta wojskowe, uroczyście obchodzone w armii II Rzeczypospolitej. Do tych tradycji nawiązują obecnie żołnierze Wojska Polskiego.
W okresie II Rzeczypospolitej Święto Żołnierza obchodzono dla upamiętnienia walk w obronie Ojczyzny toczonych w 1920 roku. Wybrano dzień 15 sierpnia, gdyż w tym dniu w 1920 roku w godzinach nocnych pierwsze oddziały 21 Dywizji Górskiej rozpoczęły forsowanie Wieprza pod Kockiem. Rozpoczęto w ten sposób kontrofensywę, w wyniku której rozbito wojska rosyjskiego Frontu Zachodniego pod dowództwem Michaiła Tuchaczewskiego.
Ustanowienie Święta Żołnierza sankcjonował rozkaz Ministra Spraw Wojskowych gen. broni Stanisława Szeptyckiego nr 126 z dnia 4 sierpnia 1923 roku.
Święto Żołnierza nie zostało nigdy odwołane równorzędnym lub wyższym aktem. Obchodzono je uroczyście w okresie II wojny Światowej w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie i w Wojsku Polskim do 1947 roku. W następnych latach zaniechano jego obchodów i ustanowiono Dzień Wojska Polskiego (12 października) – upamiętniając w ten sposób chrzest bojowy 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki pod Lenino.
W latach 1990–1992 Święto obchodzono w dniu 3 maja, w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja.
Ustawa sejmowa z dnia 30 lipca 1992 przywróciła obchody Święta Wojska Polskiego w dniu 15 sierpnia. Tegoż roku po raz pierwszy w dniu 15 sierpnia odbyły się centralne uroczystości z okazji Święta Wojska Polskiego przed Grobem Nieznanego Żołnierza w Warszawie.
Corocznie 15 sierpnia odbywają się we wszystkich kościołach polowych w Polsce uroczyste Msze Święte w intencji poległych na polu chwały. Na cmentarzach pamięć żołnierzy czci Apel Poległych, natomiast przed Grobem Nieznanego Żołnierza w Warszawie odprawiana jest z udziałem najwyższych władz państwowych honorowa zmiana warty.
- Szczegóły
Powstanie Warszawskie (1 VIII ÷ 2 X 1944) było wystąpieniem zbrojnym w okupowanej przez wojska niemieckie Warszawie, zorganizowanym przez Armi Krajową w ramach akcji "Burza", połączonym z ujawnieniem się i oficjalną działalnością najwyźszych struktur Polskiego Państwa Podziemnego. Od strony militarnej powstanie było wymierzone przeciwko Niemcom, jednak jego głównym celem była próba ratowania powojennej suwerenności, a być moźe takźe niepodległości Polski, poprzez odtworzenie w stolicy Polski legalnych władz państwowych, będących naturalną kontynuacją władz przedwojennych. Miało to uniemożliwić narzucenie Polsce marionetkowych władz uzależnionych od Związku Radzieckiego, którego wojska właśnie zbliżały się do Warszawy.
Plakat - IPN
W trwajcych 63 dni walkach straty po stronie polskiej wyniosły 18 tys. zabitych i ok. 25 tys. rannych żołnierzy oraz ok. 120-200 tys. ofiar spośród ludności cywilnej. Wśród zabitych przeważała młodzież, w tym ogromna większość warszawskiej inteligencji. Po stronie niemieckiej zanotowano 17 tysięcy zabitych i 9 tysięcy rannych. W czasie walk zburzonych zostało ok. 25% zabudowy miasta, a po ich zakończeniu dalsze 35%. Wobec zburzenia ok. 10% podczas walk we wrześniu 1939 i 15% w wyniku powstania w getcie warszawskim, pod koniec wojny ok. 85% miasta leżało w gruzach. Zniszczony został wielowiekowy dorobek kulturalny i materialny.
Powstanie Warszawskie uznawane jest za jedno z najważniejszych wydarzeń w najnowszej historii Polski. Ze względu na jego tragiczne skutki, w szczególności olbrzymie straty ludzkie i materialne, kwestia zasadności decyzji o rozpoczęciu zrywu pozostaje nadal przedmiotem debat i gorących polemik.
Źródło: Wikipedia
Strona 7 z 109